Soyadlar bazası |
"Tamırlarıñnı ögren"
Aqmescit Devlet Arşivinde
|
|
|
|
В разделе материалов: 178 Показано материалов: 101-110 |
Страницы: « 1 2 ... 9 10 11 12 13 ... 17 18 » |
Qırım muhafaza idilmelidir. Qırımın sulh ve asayişı bozulmamalıdır. Eger
Vilâyet Komissarlığı bu hususda kendisinde acz his idiyursa, Qırımın idaresini,
Qırımın taliyini Qırımın kendi oğullarına bıraqmalıdır. Qırımı Qırımlılardan
başqa hiç kimse anarşiden qurtaramaz. Qırımı Qırımlılar qadar kimse sevmez,
kimse muhafaza idemez. Qırım Müsliman İcra Komitesi ne suretle olursa olsun,
tezlikle qırımtatar polkını Qırıma ketirmelidir. Tatar Atlı Polkı Qırıma
kelmeyince, Qırımda sulh ve asayişın muhafaza idilebilecegi pek şübhelidir.
|
İdil boyı türk-tatar qardaşlarımız miqdarca millionlar teşkil itdikleri
kibi, fikir, bilgi ve iqtisadiyece biz Qırımlılardan pek ileri oldıqlarından,
bizler devir-i istibdadda oldığı kibi, hürriyet ve cumhuriyet derdinde dahi
onları kendimize örnek ittihaz itmek ve onların kidecekleri yol ile kitmek
isteyurdıq
|
Alman müdhiş toplarından atılan muharrib güllelere qarşı qal’a ve
istihqamların muqavemet idemeyerek düşdikleri kibi, Alman diplomatları
ağızından çıqqan söz ve tekliflerin de diplomat ve kabineleri suqut itdirdigi
körülmekdedir. Qaç kün muqaddem gazetamızda istifasını haber virdigimiz Fransa
Harciye Naziri müsyo Ribonıñ iş başından çekilmesini Almaniyanıñ sulh teklifi
mucib oldığı tahaqquq itmişdir.
|
Müttefiqlar arasında aqd idilmiş muahede-i harbiyelerin tekrar yaqılması
için pek yaqın bir zamanda Parisda bir konferentsiya yapılacağı gazetamızda
yazılmışdı. Bu konferentsiyada, tabiiy, sulh meselesi de qozğalacaq, üç senelik
muharebeniñ virdigi maddiy, maneviy kâr ve zararların da hesabı tertib
idelecekdir. Müttefiqların bu konferentsiyaları münasebetiyle biz muharebe-i
hazıranıñ medeniy avrupalıların kendi tabirlerince «milletlerin hürriyet
ve saadeti muharebesi»niñ beşeriye qaça mal oldığı haqqında «harbiy nihayetine
qadar kötürmelidir!» diyen imperialistlerin nazar diqqatlarına qanlı bir hesab
taqdim itmeyi münasib kördik.
|
Malüm oldığı üzere umum Tavriçeskiy vilâyetinden meclis-i müessisana ancaq
9 mebus saylanacaqdır. Qırımda mevcud başlıca büyük yedi fırqadan her biri,
elinden kelirse, bu 9 mebusın doquzını da kendisinden çıqarmaya çalışıyur. Ve
bu oğurda hiç bir dürlü fedakârlığı esirgemeyur. Hatta mezkür fırqalardan
mebusları müslimanlardan da rey almaq için mebus namzedleri cedvelleriniñ eñ
ahırında müslimandan da namzed qoymışlardır.
|
Kendilerine «Müsliman Kornilovcıları» namını virdigimiz o gizli maqsadlar
taqib iden müfsidler; o haq ve hürriyet bayrağı etrafında birleşmiş
qırımtatarnı ikiye parçalayub yekdigerine dögüşdirmekden istifade itmek isteyen
mürteciler soñ zamanlarda haddamlar cemiyetine «Cemiyet-i ulema» sözini virerek
bugün Bağçasarayda «Qırım uleması nedvesi» namı altında bir Syezd yepmaya qarar
virdiler
|
Riga eskiden yine nemse şeheri idi. Bu soñ zamanlarda
yapılan bazı yeñi caddeleri müstesna olmaq üzere eski halını tamamen nuhafaza
idekelmişdir. Eski Riga evelce qal’a idi. Soñraları qal’alar yıqılaraq, yerinde
bağçalar, parklar yapılmışdı. Bu soñ 30-40 sene zarfında Riga pek büyüdi. 1850
senesinde Riga 3800 hanelik bir şeher iken, şimdi 20 biñ haneye çıqmışdır. 270
caddeden ibaret olan bugünki Riganıñ yalıñız 73-i eski şeherdir. 1850 senesi
Rigada 61 biñ nüfus oldığı halda bugün 290 biñe yaqındır ki, bunıñ 140 biñi
qadındır. İki yuz doqsan biñ nüfusdan yuzde 25-i rus, 47-si nemse, 37-i latış,
biri eston ve 4-i başqa milletlerdir.
|
Müftiniñ qanun-ı hilâfına olaraq tevqif idilmesinden heyecan ve ğaliyana
kelen umum qırımtatar kerek müftiniñ azad idilmesini ve kerek bu haqsız işe
sebeb olanların taht mesuliyete alınmasını talab için Aqmescide vekiller
köndermişdi. 24 ve 25 iyülde mahkeme-i şeriye binasında müfti efendiniñ taht-ı
riyasetinde Qırım vekilleriniñ Fevqalâde ictimaiları olub, bu ictimaide
komissarın işden çekilmesi hususında hükümet-i muvaqqataya muracaat idilmesinen
qarar virilmiş. Ve bu qarar telegrafle paytahta könderildigi kibi, «Millet» ve
«Golos tatar» gazetalarında dahi yazılmışdı.
|
Bugün Qırımda müslimana aid hiç medeniy, milliy, diniy hatta ictimaiy ve
siyasiy bir müessese ve mesele yoqdır ki, Qırım müslimanlarınıñ Merkeziy ve
Mahalliy Komiteleriniñ ellerinde olmasun. Qırımda tatarın bütün diniy, milliy
ve medeniy işleri tatarın elindedir. Qırım Müslimanları Merkeziy Komitesiniñ Qırımın
her tarafında açdığı 48 mahalliy Komiteniñ Merkeziy Komite ile olğan münasebat
ve muhaberatı ana lisanında icra idildigi kibi, mahkeme-i şeriye ve İcra
Komitesinde virilen qararların protokolları da ana dilinde yazılmaqdadır
|
Bağçasaray umum Qırım müslimanlarınıñ tarihiy bir merkezleri oldığı için bu
şehere her hususında diger müsliman şeherlerine nümüne olaraq bir rehniñ
virilmesi bugün her tatarın bir arzusıdır. Oña böyle bir rehinñı virecek o
şeheri imar ve ihya idecek, onı milliy asar-ı medeniyemizle, tezyinı ile
canlandıracaq nezafet ve intizamiyene çalışacaq ancaq, belediye idaresi
olacaqdır. Eger belediye idaresine milletini seven namus-ı milliyimizi
yükseltmek isteyen şeherin bütün manasıyle medeniy ve mamur bir şeher halına
qonılmasını cidden arzu iden becerikli, namuslı, işgüzar, faal adamlar
saylanırsa 3-5 sene soñra Bağçasaray şeheriniñ bambaşqa bir hala kelecegine hiç
şübhe yoqdır
|
|
|
Malümat sayısı |
Photo: 47 Blog: 2 Ekspeditsiyalarımız: 3 Failler konvolütı: 246 Maqaleler: 115 Qırıtatar folklorı: 238 Guestbook: 858 |
Kitaplarımız |
|
|