1917. – №
102. – Noyabr 12.
Çoqtan beri kendisinden bahs idekeldigimiz siyasiy
imtihan künleri keldi. Bugün, yarın ve o bir kün umum milletler ve siyasiy fırqalar,
siyasiy imtihanlarını tutabilmek için imtihana kireceklerdir. Bu imtihandan
ğalib çıqqanlar kendileriniñ terbiye-i siyasiyeye malik oldıqlarını
kösterecekler. Tutamayanlar ise, o terbiye-i siyasiyeden mahrum oldıqlarını
köstermekle beraber tarihları qarşusında mesul olacaq ve umum milletler ve fırqalar
miyanetinde mevqisiz, itibarsız qalacaqlardır.
Aceba, biz tatarlar bu imtihana haqqıyle
hazırlandıqmı? Aceba, biz müslümanlar bu siyasiy imtihandan ğalib ve muzaffer
olaraq çıqabilirmiyiz?
Biz, bu hususda kendimize tertib iden vazifeyi
yapdıq. İntihabların ne suretle icra idilecegini kerek maqaleler ve kerek ayrı
risale şekilinde neşir itdigimiz kitabçelerle añlatmaya çalışdıq. Meclis-i
müessisana kimlerin saylanması kerek oldığını da umum Qırım müsliman
teşkilâtları vekillerinden murekkeb olub da, ta oktâbr beşinde ictima itmiş
Vekiller Syezdi tayin itdi. Bu halda iş yalıñız saylavcıların kendisinde qaldı.
Bugünden itibaren, siyasiy imtihan ve mübarezede
müslimanların müstaqilen hareket idecekleri her tatar saylavcısına malümdir. Bu
halda bütün müsliman saylavcılarına kendi reylerini yalıñız 9 (doquz) nomerolı
namzed cedveline virmek vazifesi qalıyur. Biz saylavcıların kendi reylerini
niçin doquz nomerolı cedvele virüb de, diger cedvellere virmemeleriniñ
sebeblerini de bir kere degil, bir çoq kereler yazdıq.
Bugün soñ defa olmaq üzere bir kere daha diyurız:
vatandaşlar! Eger milletimizin menafini diger menfaatların hepisine tercih
biyursañız; milletimizin diger milletlerden aşağı qalmamasını isteyursañız;
milletimizin başqa milletlerle her hususda müsaviy olmasını dileyursañız;
asırlardan beri mahrumiyetler, zavallılıqlar, huquqsızlıqlar, hürmetsizlikler,
tahqirler, haqaretler ve mahkümiyetler içinde qalmış qırımtatarnıñ, yani
kendiñizin itibarlı, hürmetli, sayğılı olmañızı arzu idiyursañız reyleriñizi
ancaq-ancaq doquz nomerolı cedvele viriñiz!
Tekrar idiyurım, bugünki mübareze şahsiy ve aileviy
bir mübareze degildir. Bu mübarezede bizler yekdigerimizle degil, belki başqa
milletlerle imtihan tutacağız. Bugünki mübarezede bizim aramızda fırqacılıq
olmamalıdır. Vaqtıyle dahi söylendigi kibi, meclis-i müessisan intihablarında
umum qırımtatar bir yol ile kitmeli, bir noqtayı hedef-i ittihaz itmeli. Eger
bizler bugün reylerimizi 9 nomerolı cedvele virmeyüb da, diger cedvellere
virecek olursaq, biz bunıñle müslimanlara zarar, başqa milletlere faide
ketirmiş olurız.
Dindaşlar! Eyi düşüniñiz, intihab sandığı başına
kidecegiñiz zaman vicdanıñıza müracaat idiñiz. Hangiyi cedvele rey virseñiz,
hayırlı iş yapmış olacağıñızı o size söyler. Böyle mübarezelerde şahsiy
hoşnudsızlıqlar unudılmalıdır. Zira, şahsiy hislere qapılaraq, başqa fırqalara
virilen reyle bizle kendisinden muavin olmadığımız kişileri degil, belki
kendilerimizi umum milletimizi mutazarrır itmiş olurız.
Böyle siyasiy mübarezelerde ayrılıq-ğayrılıq
olmamalı. Şahsiyet, dost hatırı ve saire aranılmamalıdır. Her saylavcı 9
nomerolı müsliman namzedleri cedveline üç-dört kişi nazarıyle degil, belki umum
qırımtatar nazarıyle baqmalıdır. Haqiqatda da böyledir. Zira, namzedlikleri
kösterilen kişiler, umum qırımtatar vekilleri tarafından intihab
olundıqlarından, onlar bütün qırımtatarnıñ timsal-i mücessemi dimekdirler. Bu
suretle reylerimizi onlara virmekle umum Qırım müslimanlarına virmiş olacağız.
Qardaşlar!
Umum Tavrida vilâyetinden meclis-i müessisana hepisi
doquz mebus saylanacağı halda, bugün on üç namzed cedveli tertib idilmişdir.
Bunlardan her biri öz namzedini, hatta bazıları doquz namzedin, doquzını da
kendisi keçirmek isteyur. Kandidat cedvelleriniñ çoqlığı bizim için faidelidir.
Zira, reyler bir çoq cedvellere dağılacağı ile müslümanlar birlik olaraq
hareket idüb, reylerini hepisi 9 nomerolı namzed cedvelimize verirlerse, her fırqadan
ziyade bizim cedvelimiz rey alacağından bizim için qaç mebus çıqarmaq mümkün
olacaqdır. Faqat, bizler birlik olub çalışmaz isek, o zaman hiç bir mebus dahi
çıqaramayacağımızdan başqa milletler nazarında zerre qadar qıymet ve itibarımız
qalmayacağı kibi vatanımız, milletimiz, tarihımız qarşusında da ilâlabed mesul
qalacağız.
Can qardaş, qan qardaş!
Vicdanıñı diñle, onıñ virecegi emire inqıyad it! O,
saña ne dirse, onı yap! Eger sen her şeyden ziyade vicdanıñnı diñlersen – yañlışmazsıñ.
Onıñ virecegi hükümle hareket iderseñ muazzeb olmazsıñ.
Sevgili qardaş!
Eger yigit ecdadıñnın şanle, şerefle yaşatdığı
tarihı yeñiden canlandırmaq, yeñiden şereflendirmek isteyursañ; eger parlaq bir
maziye, şanlı bir tarih ve ananete malik bir milletin ahfadı oldığıñnı isbat
ile onı başqa milletlere de tasdıq itdirmek arzusında iseñ, inqilâb ve
hürriyetin saña virdigi haq intihabdan bilerek, istifade it ve reyiñi ancaq 9
(doquz) nomerolı namzedler cedveline vir!
|